Nơi Ta Đã Qua Người Ta Đã Gặp, Tin tức
CHỢT NHỚ NHỮNG NGỌN ĐÈN HÀ NỘI
Quality Travel – Có nhiều điều để gợi nhớ về Hà Nội. Khi gió mùa Đông Bắc tràn về, mang theo những cơn mưa phùn buốt giá, Hà Nội như hơi giật mình thảng thốt.
Tuổi thơ chúng tôi đã đi qua cách đây 30 đến 40 năm. Ngày đó, cái lạnh, cái rét buốt cũng đến bất chợt như bây giờ. Khi chiều buông, gió lạnh về, những tán cây xà cừ cao ngất chao đảo theo cơn gió. Những ngọn đèn đường treo trên cột, lẫn trong tán lá, cũng lung lay, khiến bóng cây, chỗ tối chỗ sáng chuyển động không ngừng trên mặt phố.
Ngọn đèn đường ngày đó đơn giản lắm. Một bóng điện tròn bên trong có dây tóc cháy sáng, phía trên có chụp sắt tây nửa trên sơn màu xanh lá cây, nửa dưới sơn trắng, được treo lên cột bằng chính sợi dây dẫn điện. Khi bóng điện lắc lư trong gió, chúng tôi đã được ngắm một màu xanh rực sáng của những phiến lá khi có ánh sáng chiếu qua. Màu xanh rực sáng ấy là điều kỳ diệu của tuổi thơ, chưa bao giờ chúng tôi gặp lại trong thiên nhiên, cũng như trong những bức tranh nghệ thuật của các họa sĩ.
Nhớ về những ngọn đèn mùa đông của Hà Nội ngày ấy, không thể nguôi ngoai nỗi nhớ về ánh sáng phát ra từ những ô cửa. Một ngôi biệt thự có những ô cửa sổ trên lắp kính màu, dưới kính trắng mờ có những hình hoa nhỏ li ti, nằm chìm khuất trong khu vườn tối. Những dãy nhà tập thể với vô số cửa sổ như những đôi mắt thao thức nhìn vào đêm mùa đông. Rồi những ô cửa trên những toa tàu đang trở về Hà Nội, mấy phút sau lại một đoàn tàu khác ra đi. Những ô cửa tò vò mở ra từ những gác xép làm thêm trong những ngôi nhà phố cũ… Tất cả những ô cửa ấy đêm nào cũng sáng đèn. Nhưng sao cũng có một tối mùa đông, vài ô không sáng, khiến lòng ta bâng khuâng.
Với lũ trẻ con chúng tôi những đêm đông mất điện mới thực sự là những đêm của cổ tích, của huyền thoại. Chúng tôi say mê ngồi nghịch những chiếc đèn dầu. Buồn tay buồn chân, cứ vặn bấc to lên cho cháy thành khói, hay vặt bấc xuống cho bóng tối chiếm lĩnh căn nhà. Đôi khi ăn oản xong, có tờ giấy bóng kính màu đỏ, chúng tôi áp vào ngọn đèn dầu, ngắm ánh sáng màu đỏ mà tưởng tượng ra những ngọn đèn phía sau những chiếc ô tô. Ô tô thời đó hiếm lắm. Một chiếc xe đi qua, chúng tôi thường dõi theo mãi ánh sáng đỏ nhấp nháy phía sau, cho đến khi nó rẽ sang phố khác và để lại một nỗi nhớ mơ hồ…
Tuổi thơ đi qua đã để lại biết bao ánh sáng đẹp đẽ, khi rõ ràng, khi mơ hồ. Khi dịch truyện ngắn ‘’Con châu chấu và con dế đeo chuông’’ của nhà văn Nhật Yasunari Kawabata, một truyện ngắn viết về một bữa tiệc ánh sáng từ những chiếc đèn lồng của trẻ em Nhật, tôi đã có một lần được hồi nhớ lại tuổi thơ của mình. Chúng tôi không có những chiếc đèn lồng muôn sắc, mà trên giấy màu có viết tên mình, để khi thắp sáng, tên của các cậu bé in lên ngực áo các cô bé, và ngược lại. Nhưng những bữa tiệc ngập tràn ánh sáng đó, dù ở một nơi còn nhiều gian khó, hay một nơi thanh bình, với trẻ thơ, đều có một niềm hân hoan như nhau. Và ánh sáng, dù từ mặt trời, ngôi sao, hay ngọn đèn… luôn mang một thông điệp mà ta cứ phải đọc, phải suy nghĩ suốt một đời.
Hàn Thủy Giang