NỖI NHỚ TÚ LỆ…

Quality Travel – Tú Lệ là một xã nằm ở vùng đất phía Tây của tỉnh Yên Bái. Từ thị xã Nghĩa Lộ – trung tâm của cánh đồng Mường Lò, theo quốc lộ 32 lên Mù Căng Chải, trước lúc vượt sừng trời, đèo Khau Phạ, Tú Lệ đột ngột hiện ra với mùi lúa nếp chín thơm ngào ngạt.

Xã Tú Lệ nằm trọn trong lòng thung lung khá rộng, với 172 ha ruộng nước. Đây là nơi cư trú của nhiều hộ dân, chủ yếu là dân tộc Thái.

Tú Lệ bốn mùa đều đẹp. Mùa làm đất thì long lanh sắc nước, bờ be, đất nâu một màu trù phú. Mùa gieo mạ lúa xanh như tấm thảm, xanh từng mảnh rời rạc, tạo thành những điểm nhấn ấn tượng.

Mùa lúa xanh xanh ngát đến tận trời, mùa lúa chín lại vàng ươm, dạt dào như sóng biển. Mùa gặt náo nức rộn ràng, Nhìn ngày mùa mới tươi tắn cũng thấy căng tràn sự sống và mang màu sắc của bình yên.

Những thửa ruộng của người Thái tỏa hương thơm ngào ngạt. Vào mùa gặt, những cô gái Thái đeo gùi từ chợ về nhà hay vội vã hối hả nhặt cỏ, gặt lúa trên thửa ruộng nhà mình.

Cuối chiều, khi người già, trẻ, gái, trai trở về nhà sau một ngày lao động vất vả, họ cùng nhau đi thành từng tốp ra suối nước nóng tắm. Suối khoáng nóng là món quà vô giá do mẹ thiên nhiên ban tặng cho người dân nơi đây.

Thật kì lạ, ở Tú Lệ, dòng khoáng nóng nằm ngay cạnh suối nước lạnh. Vào mùa đông, khi nhiệt độ ở Tú Lệ chỉ dưới 10 độ, thì nhiệt độ dưới suối nước nóng vẫn ở mức 38 – 40 độ, đôi khi lên tới 45 độ, khói bốc nghi ngút.

Đến suối khoáng, người dân tộc Thái không phân biệt nam nữ đều ngâm mình xuống dòng nước trong bốc hơi nghi ngút. Đối với một số người chưa từng biết đến phong tục này thì có chút ngạc nhiên.

Nhưng đối với người dân Tú Lệ, đây là một việc rất bình thường, không thể thiếu trong ngày. Tập quán bao đời nay vẫn vậy, các cô có thể đỏ mặt, thẹn thùng khi trai làng tán tỉnh, nhưng tắm cùng mọi người dưới suối lại là chuyện đương nhiên như ai cũng vậy.

Cách trút bỏ y phục của các cô gái Thái cũng rất khéo léo. Với chiếc váy đen truyền thống thường mặc, họ biến nó thành phòng tắm di động, vừa kín đáo lại rất duyên dáng. Có thể vừa mặc vừa tắm, nghĩa là tắm đến đâu thì sẽ bỏ váy lên đến đó. Tắm cũng là một nghệ thuật, mà họ đã được chị, được mẹ chỉ cho từ khi biết thẹn thùng.

 

Theo lời những người dân trong làng, nam nữ tắm chung, nhưng tuyệt đối không ai có hành vi xấu, trêu ghẹo, tán tỉnh nhau. Họ thầm hiểu những quy định riêng. Vì vậy, trong vùng có tục tắm suối, nhưng không có những chuyện khiếm nhã.

Du khách tới đây cũng có thể hòa mình vào dòng nước ấm, trò chuyện cùng các chàng trai, cô gái Thái. Dòng nước khoáng nóng rất tốt cho sức khỏe, giúp chữa được nhiều bệnh tật về xương khớp, hô hấp, đường huyết… Bởi vậy, người dân ở Tú Lệ ít có bệnh vặt giống người dân ở thành thị.

Không ai rõ tục tắm tiên chính xác xuất hiện từ khi nào, nhưng sẽ là sự mất mát, thiếu vắng lớn nếu một ngày trên các khe nước, suối nguồn của Tây Bắc mất đi bóng dáng những người con gái Thái đi vác nước hay tắm suối.

Tắm suối đã trở thành một phần không thể tách rời trong đời sống dân tộc Thái. Có người đã từng ví von rằng Tây Bắc nếu không có tục tắm tiên cũng giống như không có sự xuất hiện của những cánh rừng hoa ban sặc sỡ. Lên vùng cao Tú Lệ, người ta mới thấm hơn cái hồn của xứ Thái, và ý nghĩa sâu xa của câu ca:

Tú Lệ gạo nếp thơm hương

Đã ăn một miếng thì thương suốt đời

……

Tú Lệ có tục tắm tiên

Ai đi đến đó là quên đường về

Nói thế thôi, chứ đi cùng Quality Travel chúng tôi, khi cần về chúng tôi sẽ nhắc…

Quality Travel